Wyobraź sobie wieczór. Zmęczony dzień dobiega końca, dzieci już w piżamach, może nawet z uśmiechem słuchają bajki czytanej przez mamę. A potem… napięcie. Ciche, gęste jak burzowe chmury. Albo wręcz przeciwnie – podniesione głosy, ostre słowa, trzask drzwi. „Myślisz, że dzieci tego nie słyszą?” – zapyta ktoś. Słyszą. Widzą. I czują. Nawet gdy jeszcze nie znają znaczenia słów.
Kłótnie między rodzicami to coś, co zdarza się w każdym domu. Ale sposób, w jaki się kłócimy, ma ogromne znaczenie dla psychiki dziecka. I to nie tylko w danym momencie, ale często na całe życie.
Dlaczego konflikty między rodzicami są tak silnie odczuwane przez dziecko?
Dziecko odbiera świat emocjami. Nie rozumie jeszcze zawiłości relacji, ale doskonale wyczuwa napięcie. Dla niego to nie jest po prostu „sprzeczka o rachunki” czy „różnica zdań w kwestii wychowania”. Dla niego to sygnał, że jego bezpieczny świat może się rozsypać.
Co dzieje się w psychice dziecka?
- Lęk i niepokój – nawet krótkie spięcia mogą wywołać w dziecku poczucie zagrożenia. Niepokój potrafi przerodzić się w problemy ze snem, koncentracją, a nawet bóle brzucha
- Poczucie winy – dzieci często myślą, że to przez nie rodzice się kłócą. Zwłaszcza gdy konflikt dotyczy ich zachowania
- Trwałe wzorce – dziecko, które wychowuje się w atmosferze częstych konfliktów, uczy się, że agresja to normalny sposób komunikacji. W dorosłości może powielać te schematy w swoich relacjach
Jak rozpoznasz, że konflikt was przerósł?
Czasem wydaje nam się, że wystarczy nie krzyczeć. Że jeśli nie używamy brzydkich słów, to dziecko nie ucierpi. Ale dzieci odczytują więcej, niż nam się wydaje.
Zwróć uwagę na sygnały ostrzegawcze: dziecko staje się wycofane lub odwrotnie – nadmiernie pobudzone zaczyna moczyć się w nocy, choć wcześniej nie miało z tym problemu pojawiają się trudności w przedszkolu lub szkole często mówi, że „wszystko jest jego winą” unika kontaktu z jednym z rodziców
To wszystko mogą być znaki, że emocjonalna atmosfera w domu jest dla niego zbyt trudna.
Czy można się kłócić… mądrze?
Tak. Konflikt nie musi być toksyczny. Wręcz przeciwnie – odpowiednio prowadzona rozmowa, nawet w napięciu, może być dla dziecka cenną lekcją.
Co możesz zrobić:
Nie kłóć się przy dziecku – zwłaszcza w sposób gwałtowny i pełen emocji. Jeśli rozmowa jest trudna, przenieście ją do innego pokoju
Rozmawiaj po kłótni – jeśli dziecko było świadkiem konfliktu, warto do tego wrócić. Wytłumacz mu, że dorośli czasem się nie zgadzają, ale nadal się kochają. I że to nie jego wina
Pokaż, że potraficie się pogodzić – dziecko musi zobaczyć, że konflikty można rozwiązać z szacunkiem i spokojem
Zadbaj o własne emocje – jeśli czujesz, że sytuacja was przerasta, poszukaj wsparcia. Terapia par czy konsultacja psychologiczna to nie oznaka porażki, tylko odpowiedzialności
Twoje dziecko uczy się świata, patrząc na was
Pomyśl tylko – wasza relacja to dla niego pierwszy wzorzec miłości, bliskości, ale i… radzenia sobie z trudnościami. To, jak się różnicie, jak się godzicie, jak się wspieracie – to wszystko zapisuje się w jego wewnętrznej mapie świata.
Dlatego nie chodzi o to, by nigdy się nie kłócić. Chodzi o to, by robić to z miłością, z uważnością. I z myślą o tych małych oczach, które patrzą i uczą się od was każdego dnia.
źródło zdjęcia: https://pixabay.com/pl/photos/para-argument-kryzys-relacja-4641033/
Magdalena Kwiatkowska