Jest środek nocy. Z pokoju dziecięcego dochodzi dźwięk przypominający skrobanie szkła o szkło. Zrywasz się z łóżka – to twoje dziecko zgrzyta zębami. Brzmi znajomo? Nie jesteś sam(a). Szacuje się, że nocne zgrzytanie zębami (bruksizm) dotyczy nawet co piątego malucha w wieku przedszkolnym. Wyobraź sobie, że tak jak ty, inni rodzice także przeszukują internet o trzeciej nad ranem, próbując dowiedzieć się, skąd bierze się ten odgłos i czy jest groźny.
W tym artykule wyjaśniamy:
dlaczego dzieci zgrzytają, jak rozpoznać problem i co możesz zrobić od razu, aby chronić małe ząbki i… swój spokojny sen.
Dlaczego dzieci zgrzytają zębami?
Czynniki fizjologiczne – czas na „remont uzębienia”
- Wymiana zębów: zgrzytanie bywa naturalną „muzyką remontową” towarzyszącą wyrzynaniu się zębów stałych.
- Wady zgryzu: nieprawidłowe kontaktowanie się zębów prowokuje tarcie.
Czynniki emocjonalne – napięcie schowane pod kołdrą
Czy nie wydaje ci się, że dzieci chłoną stres niczym gąbka? Nowe przedszkole, przeprowadzka, ekranowa nadstymulacja – to wszystko podnosi poziom kortyzolu i mięśnie żuchwy pozostają napięte nawet podczas snu.
Czynniki zdrowotne – kiedy winny jest… nos
Przerost migdałków, alergia lub przewlekły katar utrudniają oddychanie przez nos. Dziecko kompensuje to, zaciskając szczęki, a nocne zgrzytanie staje się skutkiem ubocznym.
Warto wiedzieć: według American Academy of Pediatric Dentistry wczesna diagnoza zaburzeń oddychania może zmniejszyć ryzyko bruksizmu nawet o 30 proc.
Jak rozpoznać problem, zanim zrobią to zęby?
- Odgłosy trzaskania w nocy to najbardziej oczywisty sygnał, ale… nie zawsze występują.
- Starte brzeg zębów lub odpryski szkliwa zauważone przez dentystę.
- Poranne bóle głowy lub twarzy zgłaszane przez starsze dziecko.
- Zauważalne napięcie mięśni karku – czasem budzisz malucha, a on trzyma buzię jak zaciśnięty sejf.
Jeśli cokolwiek z powyższych brzmi znajomo, to moment, by działać.
Co możesz zrobić od zaraz?
- Zaproponuj relaksujący rytuał przed snem – 10 minut czytania ulubionej książki w blasku lampki działa lepiej niż kolejny odcinek bajki na tablecie.
- Zadbaj o higienę jamy ustnej – regularne mycie i kontrole stomatologiczne (sprawdź nasz artykuł „Jak nauczyć malucha szczotkować zęby bez marudzenia”).
- Wyłącz stres – krótkie ćwiczenia oddechowe („wąchamy kwiatek – zdmuchujemy świeczkę”) przed snem obniżają napięcie mięśni żuchwy.
- Obserwuj sen – jeśli zgrzytaniu towarzyszy chrapanie lub bezdechy, poproś pediatrę o skierowanie do laryngologa.
- Konsultuj na bieżąco – zauważyłeś starcia szkliwa? Umów wizytę u stomatologa dziecięcego; czasem wystarczy łagodna szyna ochronna (więcej o szynach przeczytasz na stronie Polskiego Towarzystwa Stomatologicznego).
Bruksizm a rozwój dziecka – spokój przede wszystkim
Pomyśl tylko: tak jak ty potrzebujesz chwili ciszy po intensywnym dniu, tak szczęki twojego dziecka potrzebują luzu. Twoja uważność, szybka reakcja i wsparcie specjalistów sprawią, że nocne zgrzytanie przejdzie do historii szybciej, niż przypuszczasz.
Kiedy warto iść do specjalisty?
- Objawy bólowe – twarz, uszy, głowa.
- Postępujące uszkodzenie zębów – pęknięcia, ubytki klinowe.
- Bruksizm dzienny – maluch zgrzyta także w ciągu dnia, np. podczas oglądania bajki.
- Problemy z mową lub połykaniem – mogą wynikać z nieprawidłowej pracy mięśni żucia.
W takich przypadkach interdyscyplinarne podejście (stomatolog, fizjoterapeuta stomatologiczny, psycholog) przynosi najlepsze rezultaty
Podsumowanie
Twoje dziecko zgrzyta zębami? Sprawdź przyczynę, wprowadź małe zmiany w wieczornej rutynie i nie obawiaj się poprosić o pomoc stomatologa czy laryngologa. Dzięki temu chronisz nie tylko mleczne (i przyszłe stałe) zęby, lecz także zdrowy sen całej rodziny.
źróło zdjęcia: https://pixabay.com/pl/photos/dziecko-dziewczynka-spa%C4%87-spanie-1151351/
Justyna Walewska