Kiedy w rodzinie pojawia się wiadomość o kolejnym dziecku, towarzyszy jej zwykle mieszanina emocji – radość, wzruszenie, czasem lekki niepokój. Ale jest ktoś jeszcze, kto tę zmianę odczuje wyjątkowo mocno: starsze dziecko. Ono nie oczekuje noworodka z listą pytań do położnej i gotową torbą do szpitala. Ono widzi, że coś się zmienia – i próbuje to zrozumieć na swój sposób. Dla niego nowy członek rodziny to nie tylko dzidziuś, ale rewolucja w codzienności. Jak pomóc dziecku przygotować się na tę zmianę? Jak zbudować most, a nie mur między rodzeństwem już od pierwszych chwil?
Co czuje dziecko?
Wyobraź sobie, że ktoś mówi ci: „Od jutra będziesz dzielić swój dom, zabawki i mamę z kimś nowym. Na zawsze.” Co czujesz? Ekscytację, niepewność, może też… zazdrość? Dokładnie tak może się czuć twoje dziecko, gdy dowiaduje się, że zostanie starszym bratem lub siostrą.
Dla wielu rodziców wiadomość o kolejnej ciąży to powód do radości i wzruszenia. Dla starszego dziecka – to zmiana, której nie wybierało, a która wywraca jego mały świat do góry nogami. Dlatego tak ważne jest, żebyś pomogła mu się z tym oswoić.
Dlaczego to takie trudne?
Starsze dziecko może odczuwać, że coś traci – uwagę, wyłączność, swoje „miejsce” w rodzinie. Maluchy nie myślą w kategoriach racjonalnych, one czują. A uczucie zagrożenia, nawet niewypowiedziane, może przerodzić się w lęk, bunt albo regres – cofanie się do wcześniejszych etapów rozwoju (np. znów chce ssać smoczek albo spać z wami w łóżku).
Zazdrość to normalna reakcja – ale możesz zrobić bardzo wiele, by pomóc dziecku ją przeżyć i zamienić w coś pozytywnego.
Jak przygotować dziecko?
Zacznij od rozmowy – powiedz dziecku o ciąży, gdy brzuszek zacznie być widoczny lub gdy zaczynasz szykować się do porodu. Użyj prostych słów, dostosowanych do wieku. Opowiedz, co się zmieni, ale też co zostanie takie samo
Zaangażuj dziecko – pozwól mu pomagać w przygotowaniach: wybierać ubranka, dekorować pokój, pakować torbę do szpitala. Dzięki temu poczuje, że też ma swoją rolę
Czytaj książki o rodzeństwie – wspólne czytanie bajek o tym, jak starsze dzieci radzą sobie z nową sytuacją, pomoże maluchowi zrozumieć swoje emocje
Nie obiecuj, że wszystko będzie cudownie – zamiast „będziesz go kochać od razu”, lepiej powiedzieć: „na początku może płakać i potrzebować dużo opieki, ale z czasem będziecie się razem bawić”
Zachowaj rytuały – nawet jeśli pojawi się noworodek, spróbuj zachować chociaż jeden codzienny rytuał tylko dla starszego dziecka: bajka na dobranoc, wspólne śniadanie, przytulanie
Po narodzinach – nie zapominaj o starszaku
Kiedy młodsze dziecko przychodzi na świat, to właśnie starsze często najbardziej „dostaje po emocjach”. Wszyscy pytają o bobasa, noszą prezenty dla noworodka – a on stoi z boku i zastanawia się, czy ktoś jeszcze go zauważa.
Dlatego:
- przywitaj starszaka tak samo ciepło, jak noworodka
- przygotuj drobny „prezent od dzidziusia” – to miły gest, który pomaga oswoić zmianę
- chwal starsze dziecko, gdy okazuje czułość, pomaga, dzieli się – ale nie zmuszaj go do entuzjazmu
- nie wyśmiewaj negatywnych emocji („nie wolno się złościć na dzidziusia”) – lepiej powiedzieć: „rozumiem, że jesteś zły, to trudna sytuacja”
Wspólne początki, wspólna przyszłość
Narodziny młodszego rodzeństwa to duży krok – i dla was jako rodziny, i dla starszego dziecka. Ale jeśli podejdziesz do tego z empatią i spokojem, masz szansę nie tylko zapobiec kryzysowi, ale zbudować piękne, silne relacje między rodzeństwem.
Bo to właśnie teraz – w tych pierwszych miesiącach, w tej delikatnej tkance emocji – kształtuje się to, co może być największym skarbem: więź na całe życie.
źródło zdjęcia: https://pixabay.com/pl/photos/macierzy%C5%84stwo-matka-c%C3%B3rka-w-ci%C4%85%C5%BCy-2252154/
Anna Miller