Tradycyjnie ojcowie byli raczej „od wielkich rzeczy” – dbali o utrzymanie rodziny, a ich rola wychowawcza ograniczała się do popołudniowego czytania bajek i weekendowego wyjścia na spacer. Tymczasem współczesne ojcostwo coraz częściej przyjmuje formę „opiekuńczej męskości” (caring masculinity). Model, w którym mężczyzna aktywnie uczestniczy w codziennej opiece nad dzieckiem – zmienia pieluchy, karmi, usypia – staje się coraz bardziej powszechny. Co więcej, zyskuje akceptację społeczną, a nawet – w niektórych środowiskach – prestiż.
Czym jest troskliwa męskość?
Pojęcie „caring masculinity” odnosi się do modelu męskości, który odrzuca dominację i tradycyjne cechy związane z hegemoniczną męskością. W zamian integruje wartości takie jak troska, pozytywne emocje, współzależność i relacyjność. Mężczyźni przyjmujący ten model angażują się w role opiekuńcze, na przykład jako zaangażowani ojcowie, zamiast ograniczać się do tradycyjnych ról żywicieli rodziny.
Koncepcja troskliwej męskości zyskała na znaczeniu w Europie, gdzie promuje się ją jako istotny element równości płci. Badania wskazują, że mężczyźni angażujący się w praktyki opiekuńcze rozwijają bardziej elastyczne definicje męskości oraz doceniają znaczenie relacji i emocji w swoim życiu.
Jakie korzyści przynosi opiekuńcza męskość?
Korzyści dla ojców
Zaangażowanie w codzienną opiekę nad dziećmi przynosi ojcom wiele korzyści, zarówno emocjonalnych, jak i zdrowotnych. Przede wszystkim wpływa na poprawę ich zdrowia psychicznego i fizycznego – badania pokazują, że ojcowie aktywnie uczestniczący w wychowaniu dzieci rzadziej doświadczają stresu i depresji.
Regularna interakcja z dzieckiem wzmacnia także więź rodzinną, budując relacje oparte na bliskości i zaufaniu. Dodatkowo, mężczyźni uczą się nowych umiejętności społecznych, takich jak empatia czy skuteczna komunikacja, które mogą przełożyć się również na ich życie zawodowe i relacje międzyludzkie.
Korzyści dla dzieci
Dzieci, które wychowują się z aktywnie zaangażowanym ojcem, mają większe poczucie bezpieczeństwa i stabilności emocjonalnej. Dzięki temu łatwiej radzą sobie z wyzwaniami życiowymi i rozwijają zdrowsze mechanizmy radzenia sobie ze stresem.
Badania wykazują, że dzieci, których ojcowie poświęcają im czas, osiągają lepsze wyniki w nauce i szybciej rozwijają swoje umiejętności społeczne. W przyszłości rzadziej zmagają się z problemami emocjonalnymi oraz częściej budują trwałe i satysfakcjonujące relacje z innymi ludźmi.
Korzyści dla społeczeństwa
Opiekuńcza męskość ma także szerokie implikacje społeczne. Przede wszystkim zmniejsza obciążenie kobiet obowiązkami domowymi, co pozwala na bardziej sprawiedliwy podział pracy i obowiązków w rodzinie. W dłuższej perspektywie prowadzi to do redukcji różnic płacowych i zawodowych między kobietami a mężczyznami.
Ponadto, promowanie wartości takich jak troska, empatia i zaangażowanie ojców w życie rodzinne przyczynia się do budowania bardziej zrównoważonego i równościowego społeczeństwa.
Jak wspierać troskliwą męskość?
1. Zmiana narracji o ojcostwie
Media i edukacja powinny podkreślać pozytywny wpływ ojców zaangażowanych w wychowanie dzieci. Potrzebujemy więcej historii o ojcach, którzy nie tylko „pomagają”, ale są równorzędnymi opiekunami.
2. Urlopy tacierzyńskie i elastyczna praca
W krajach, gdzie mężczyźni mają możliwość dłuższego urlopu ojcowskiego, widać wyraźną zmianę w podziale obowiązków domowych. Wspieranie elastycznych godzin pracy także pozwala ojcom być bardziej obecnymi w życiu dzieci.
3. Edukacja o emocjach i empatii
Chłopcy od najmłodszych lat powinni uczyć się, że troska i wrażliwość to nie słabość, lecz siła. Szkoły i instytucje wychowawcze mogą wprowadzać programy promujące te wartości.
4. Wsparcie dla ojców
Tworzenie grup wsparcia i społeczności dla ojców pozwala na wymianę doświadczeń i przełamywanie stereotypów. Ojcowie nie powinni czuć się osamotnieni w swojej roli.
Podsumowanie
Opiekuńcza męskość nie oznacza rezygnacji z tradycyjnej męskości, lecz jej poszerzenie o nowe wartości. To model, który przynosi korzyści zarówno ojcom, jak i ich dzieciom oraz całemu społeczeństwu. Warto go wspierać, przełamując przestarzałe stereotypy i promując równość w podziale obowiązków rodzicielskich.
źródło zdjęcia: https://pixabay.com/pl/photos/dziecko-tata-portret-rodzina-1835730/
Anna Miller