Żeńskie hormony płciowe – kiedy je badać?
Równowaga hormonalna to podstawa prawidłowego funkcjonowania organizmu. Ogromne znaczenie przypisuje się hormonom płciowym. Nieprawidłowy ich poziom wiąże się z powstaniem wielu skutków ubocznych, w tym problemów z płodnością czy nowotworu narządów rodnych. Sprawdź, jakie są wskazania do badania hormonów płciowych u kobiet.
Badanie hormonów płciowych – wskazania
Specyficzną grupą hormonów są hormony płciowe. Związki te warunkują m.in. prawidłowy rozwój cech płciowych, funkcjonowanie w zakresie zdrowia reprodukcyjnego, przebieg cyklu miesiączkowego, wydzielanie innych hormonów. Ich nieprawidłowe stężenie pociąga za sobą wiele konsekwencji, w tym m.in.: problemy z zajściem w ciążę, zaburzenia emocjonalne, zaburzenia masy ciała, problemy dermatologiczne w postaci zmian wypryskowych lub wypadania włosów. Okazuje się, że zaburzenia hormonów płciowych mogą mieć zróżnicowaną etiologię. Określenie ich wartości to podstawa postępowania diagnostyczno-terapeutycznego. Lekarz zleca badania hormonalne dla kobiet jako element kontroli i monitorowania wdrożonej terapii – do oceny jej skuteczności. Warto zdecydować się na nie profilaktycznie, aby zawczasu wykryć nawet najmniejsze nieprawidłowości w pracy układu hormonalnego i zapobiec ich negatywnym skutkom. Zaburzenie poziomu choćby jednego z hormonów płciowych może bowiem doprowadzić do rozregulowania powiązanych ze sobą mechanizmów.
Jakie hormony płciowe warto kontrolować?
Kontrola gospodarki hormonalnej kobiet może być przeprowadzona poprzez badanie pojedynczych hormonów lub wykonanie całego ich pakietu. Istnieje grupa hormonów płciowych, które najczęściej poddawane są kontroli, ponieważ ich analiza pozwala wykryć różnego rodzaju zaburzenia. Należą do nich:
- folitropina (FSH) – odpowiada za pobudzanie dojrzewania pęcherzyków, jej ocena istotna jest w ocenie rezerwy jajnikowej, w diagnostyce zaburzeń miesiączkowania czy nieprawidłowej pracy jajników;
- hormon luteinizujący (LH) – odpowiada za pobudzanie pęknięcia pęcherzyka w jajniku, nieprawidłowe wartości mogą sugerować zespół policystycznych jajników (PCOS) czy niewydolność jajników;
- prolaktyna (PRL) – kontroluje laktację, reguluje funkcję gruczołów rozrodczych, jej nieprawidłowy poziom może być przyczyną mlekotoku, zaburzeń miesiączkowania, braku owulacji;
- estradiol (E2) – wpływa na grubość błony śluzowej macicy, reguluje cykl owulacyjny, a dokładnie dojrzewanie pęcherzyków jajnikowych, jego nieprawidłowy poziom może prowadzić do zaburzeń w dojrzewaniu płciowym i miesiączkowaniu;
- progesteron – odpowiada za implantację zarodka w błonie śluzowej macicy i utrzymanie ciąży, jego niski poziom uniemożliwia implantację zarodka i grozi poronieniem;
- testosteron – wpływa na libido, stan układu kostnego czy pracę jajników, jego nieprawidłowy poziom może objawiać się zaburzeniami miesiączkowania, przybieraniem na wadze, owłosieniem w nietypowych dla kobiety miejscach, zaburzeń metabolicznych lub cukrzycy;
- trójjodotyronina (T3) i tyroksyna (T4) – hormony tarczycowe, nieprawidłowy ich poziom prowadzi do zaburzeń metabolizmu, objawia się problemami dermatologicznymi, pogorszeniem funkcji poznawczych, zaburzeniami snu, cyklu miesiączkowego i wieloma innymi;
- siarczan DHEA (DHEA-SO4) – prekursor hormonów płciowych, jego nieprawidłowy poziom może być przyczyną nieregularnego miesiączkowania i niepłodności, zmniejszenia gruczołów sutkowych, problemów skórnych;
- białko wiążące hormony płciowe (SHBG) – odpowiedzialne jest za transport i syntezę hormonów płciowych, jego stężenie wykorzystywane jest do obliczenia ilości testosteronu aktywnego, co jest ważne w diagnozie niepłodności, zaburzeń miesiączkowania, hirsutyzmu.
ARTYKUŁ SPONSOROWANY
